'महानायक'चा महाराष्ट्रनामा
महाराष्ट्राच्या राज्य निर्मितीनंतर राज्याच्या राजकारणावर प्रभाव टाकणाऱ्या पहिल्या-दुसऱ्या फळीतील १९६३ ते २०२० या ५७ वर्षाच्या कारकर्दीतील लोकप्रिय राजकीय नेत्यांची मांदियाळी समोर येताच प्रमुख्याने यशवंतराव चव्हाण, वसंतदादा पाटील, शरद पवार आणि बाळासाहेब ठाकरे यांची नावे समोर येतात. पण जे महाराष्ट्राच्या हरितक्रांतीचे जनक म्हणून ओळखले गेले, ते राज्याचे माजी मुख्यमंत्री वसंतराव नाईक यांना मात्र सर्वांनीच विस्मृतीच्या पडद्यामागे ढकलून दिले. सलग १२ वर्षे, १९६३ ते १९७५ पर्यंत महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री पद सांभाळत राजकीय, सामाजिक, आर्थिक आणि सांस्कृतिक या सर्वच क्षेत्रांत धाडसी निर्णय घेऊन राज्याला अग्रेसर बनवून देशात महाराष्ट्राचा दबदबा निर्माण करणाऱ्या वसंतराव नाईकांची त्यांच्या निधनानंतर काँग्रेस पक्षाने उपेक्षाच केली.
 |
| कै.वसंतराव नाईक, माजी मुख्यमंत्री सुधाकराव नाईक आणि माजी मंत्री मनोहराव नाईक |
 |
| यवतमाळ मध्ये १९७३ साली मराठी साहित्य संमेलन दरम्यान |
पाया पासुन सुरुवात करत शिखरापर्यंत पोहोचावे तेथे एक-एक प्रदीर्घ कारकीर्द करत असताना अचानक कुणीतरी शिखरावरून कडेलोट करून पायथ्याशी आणून सोडावे. तसेच दिल्लीतील काँग्रेस श्रेष्ठींनी वसंतराव नाईक त्यांच्या सोबत अखेरच्या काळात केले. ९ ऑगस्ट १९४२ ला मुंबईत भरलेल्या अखिल भारतीय काँग्रेसच्या अधिवेशनात ते सामील झाले. तेव्हापासून त्यांचे राजकीय जीवन सुरू झाले. १९४३ ला पुसद तालुका काँग्रेस कमिटीचे अध्यक्ष झाल्यावर पुढे त्यांची पुसद नगरपालिकेच्या नगराध्यक्ष पदी निवड झाली. १९५० च्या काळात त्यांची जवळकी यशवंतराव चव्हाणांसोबत झाली आणि त्यांचा संवाद वाढला.१९५२ ला ते आमदार म्हणून (मध्य प्रांत) निवडून आले. येथे त्यांना महसूल खात्याचे उपमंत्री म्हणून नेमले गेले.
१९५६ ला महाराष्ट्राची पुनर्रचना करण्यात आली. त्यावेळी विदर्भाला द्वभांषिक मुंबई राज्यात समाविष्ट करण्यात आले. त्यातही वसंतरावांना सहकार खात्याची जबाबदारी देण्यात आली. १९५७ ला द्विभाषिक मुख्यमंत्रीपदी यशवंतराव चव्हाण यांची निवड झाल्याने त्यांनी वसंतराव नाईक यांना कृषिमंत्री पद दिले. १९६० ला महाराष्ट्र राज्याची स्थापना झाल्यावर मुख्यमंत्री यशवंतरावांनी वसंतरावांना महत्त्वाचे महसूल मंत्री पद दिले. १९६२ च्या राज्यातील पहिल्या सार्वत्रिक निवडणुकीत पुसद मतदारसंघातून वसंतराव नाईक तिसऱ्यांदा निवडून आले आणि मंत्रिमंडळात त्यांना पुन्हा महसूल मंत्रिपद देण्यात आले १९६२ ला चीनच्या आक्रमणानंतर तात्कालीन पंतप्रधान नेहरूंनी यशवंतरावांना दिल्ली ला बोलावून घेतले. त्यानंतर मुख्यमंत्री झालेल्या कन्नमवार यांची कारकीर्द अल्पकाळात संपुष्टात आली. ५ डिसेंबर १९६३ ला यशवंतराव चव्हाण यांनी आपले राजकीय वजन वापरून वसंतराव नाईक यांना महाराष्ट्राच्या मुख्यमंत्रीपदी बसविले. मुख्यमंत्रीपदाचा कार्यभार स्वीकारताच वसंतरावांनी धडाडीने धाडसी निर्णय घेण्याचा धडाकाच सुरू केला.
 |
| बोरगांव-आर्णी,यवतमाळ येथे १९७५ मध्ये सामुहिक विवाह मेळावा |
अन्नधान्यासाठी दुसऱ्या राज्याकडे हात पसरावा लागतो, यावर मात करण्यासाठी शनिवार वाड्यासमोर 'येत्या दोन वर्षात महाराष्ट्र अन्नधान्याच्या बाबतीत स्वयंपूर्ण झाला नाही तर मी जाहीरपणे फासावर जाईन' अशी धाडसी प्रतिज्ञा केली व पुढच्या काळात ते कृतीत करून दाखविले. शेती उत्पादनात वाढ होण्यासाठी संकरित वाण त्यांनी राज्यात आणले. बहुतांश शेती सिंचनाखाली यावी म्हणून छोटे बंधारे व विहिरी खोदण्याचा धडक कार्यक्रम राबविला.
 |
| ज्वारी या पिकाची पाहणी करताना वसंतराव नाईक |
रोजगार हमी योजना, कापूस एकाधिकार खरेदी, कृषी विद्यापीठांची निर्मिती, विरोधी पक्षनेत्याला 'कॅबिनेट मंत्री' पदाचा दर्जा असे अनेक क्रांतिकारक धाडसी निर्णय घेत १९६४ ते १९७५ या १२ वर्षाच्या आपल्या मुख्यमंत्रिपदाच्या कारकिर्दीत वसंतरावांनी महाराष्ट्राला स्थिरता देत अग्रेसर स्थानावर आणून ठेवले. स्वबळावर धडाडीने निर्णय घेणारे मुख्यमंत्री काँग्रेसला रुचत नसतात. त्यातच यशवंतराव इंदिरा गांधींच्या राजकीय संघर्षात वसंतरावांचा कल यशवंतरावांकडे झुकला असल्याने योग्य वेळ येताच काँग्रेस पक्षश्रेष्ठींनी मुख्यमंत्रीपदाचा राजीनामा घेऊन वसंतरावांना अपमानास्पद वागणूक दिली.
 |
| वसंतराव नाईक आणि बाळासाहेब ठाकरे |
अथवा व्हाॅट्सअप क्रमांक 9764273121 यावर सुध्दा पाठवू शकता
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा
Thanks For Your Valuable Response